(CLO) Thực tiễn hoạt động báo chí cho thấy, bên cạnh nhiều sản phẩm có chất lượng tốt, vẫn còn không ít cơ quan báo chí gặp lúng túng trong khai thác và sử dụng hình ảnh. Trong khi nhiều sản phẩm truyền thông trên nền tảng số lại tận dụng rất tốt yếu tố hình ảnh để tạo sức lan tỏa...

Phát biểu tại tọa đàm về “Tư duy hình ảnh cho báo chí đa phương tiện trong bối cảnh mới” do Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí (Hội Nhà báo Việt Nam) tổ chức vào chiều ngày 24/12/2025 tại TP. HCM, ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, nhấn mạnh, trong giai đoạn hiện nay, cách công chúng tiếp nhận thông tin đã có những thay đổi sâu sắc.

Vấn đề không chỉ nằm ở công cụ hay công nghệ, mà cốt lõi là ở tư duy – tư duy kể chuyện bằng hình ảnh

Theo Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Trần Trọng Dũng, hình ảnh, video, đồ họa, dữ liệu trực quan và các sản phẩm đa phương tiện hiện nay dường như đã trở thành “ngôn ngữ chung” của truyền thông hiện đại. Báo chí hôm nay không chỉ cạnh tranh về tốc độ đưa tin, mà quan trọng hơn là cạnh tranh bằng cách kể chuyện, bằng khả năng trực quan hóa thông tin và tạo ra trải nghiệm thị giác có giá trị, thuyết phục đối với công chúng.

Cũng theo ông Trần Trọng Dũng, sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, các nền tảng video ngắn và các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) đã tạo nên một môi trường truyền thông có mức độ cạnh tranh rất cao, nơi hình ảnh đóng vai trò quyết định trong việc thu hút sự chú ý và lan tỏa thông tin.

Điều đó đặt ra yêu cầu ngày càng rõ ràng đối với báo chí chuyên nghiệp: nếu không đổi mới tư duy sản xuất nội dung, đặc biệt là tư duy hình ảnh, chúng ta sẽ rất khó giữ được vị trí và uy tín của báo chí chính thống trên không gian số.

Thực tiễn hoạt động báo chí cho thấy, bên cạnh nhiều sản phẩm có chất lượng tốt, vẫn còn không ít cơ quan báo chí gặp lúng túng trong khai thác và sử dụng hình ảnh.

Ở một số tác phẩm, hình ảnh vẫn dừng lại ở vai trò minh họa; video chưa có kịch bản thị giác rõ ràng; đồ họa và dữ liệu trực quan chưa được đầu tư đúng mức; sự phối hợp giữa phóng viên, biên tập viên và bộ phận kỹ thuật đôi khi chưa thật sự nhịp nhàng. Trong khi đó, nhiều sản phẩm truyền thông trên nền tảng số lại tận dụng rất tốt yếu tố hình ảnh để tạo sức lan tỏa, dù nội dung chưa hẳn sâu sắc.

Từ thực tế đó, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Trần Trọng Dũng khẳng định rằng, vấn đề không chỉ nằm ở công cụ hay công nghệ, mà cốt lõi là ở tư duy – tư duy kể chuyện bằng hình ảnh, tư duy tổ chức sản xuất nội dung đa phương tiện ngay từ khâu đề tài, tuyến bài.

Thêm vào đó, quá trình chuyển đổi số và xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ đang đặt ra những yêu cầu mới đối với đội ngũ người làm báo. Nhà báo hôm nay không chỉ cần viết tốt, mà còn cần hiểu ngôn ngữ thị giác, biết làm việc nhóm đa kỹ năng và có khả năng phối hợp trong một quy trình sản xuất nội dung đa nền tảng. Đây vừa là yêu cầu tất yếu của nghề nghiệp, vừa là thách thức đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng báo chí hiện nay - ông Dũng nhấn mạnh.

Ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI trong sản xuất hình ảnh, nhưng cần sự trung thực khi sử dụng ảnh báo chí

Trao đổi tại tọạ đàm, nhà báo Ngô Huy Hoàng, Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng đặt vấn đề về tác động của ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI trong sản xuất hình ảnh báo chí hiện nay.

Theo ông Hoàng, những năm gần đây, sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã tác động mạnh mẽ đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có báo chí truyền thông. AI đã hỗ trợ đắc lực cho các tòa soạn trong việc sáng tạo các sản phẩm báo chí đa phương tiện. Đặc biệt là phần hình ảnh.

Chính vì vậy cần đánh giá khách quan tác động AI đối với ảnh báo chí, cả mặt tích cực và mặt tiêu cực, trong tất cả các khâu sản xuất, biên tập và xuất bản hình ảnh. Từ đó xác định ranh giới và giải pháp sử dụng AI trong ảnh báo chí.

Tuy nhiên, nhà báo Ngô Huy Hoàng cũng nhấn mạnh, dù có sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ trí tuệ nhân tạo trong việc sáng tạo các sản phẩm báo chí đa phương tiện, nhưng có một điều cần bắt buộc những người làm báo phải tuân thủ đó là sự trung thực khi sử dụng ảnh báo chí.

Chia sẻ về kinh nghiệm tư duy hình ảnh cho báo chí đa phương tiện, nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cho biết: Trong xã hội mà công chúng báo chí ngày càng quan tâm nhiều hơn tới "văn hoá nghe nhìn", ở góc độ nghề nghiệp, cần phải hết sức quyết liệt và thống nhất trong tư duy hình ảnh của người làm báo để “tạo hiệu ứng” tốt cho tác phẩm báo chí.

Ngoài ra hãy mang theo chiếc điện thoại thông minh nhất và thiết bị quay chụp tốt nhất mà mình và nhóm có thể "thu xếp" được, để không thiếu một khoảnh khắc nào mà tác phẩm cần.

Cũng theo nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, cần quan tâm nhiều hơn tới kỹ năng chụp ảnh, biên tập ảnh, thiết kế tác phẩm báo chí đa phương tiện một cách chuyên nghiệp nhất, nếu có thể cần đầu tư thiết bị quay chụp cập với công nghệ của thế giới (nhiều nhất có thể).

Theo:Chính Kỳ ; Nguồn: congluan.vn